Ar ôl dod nôl o Gonfoi’r Arctig, cafodd Glan ei anfon i faes awyr yn Lloegr.

Roedd hi bron yn Nadolig.

Cafodd fynd adref i Gymru i weld ei deulu.

Aeth yn ôl i'r maes awyr ar Ragfyr dau ddeg naw.

Roedd un o ffrindiau eisiau mynd adref i weld ei deulu, a chynigiodd Glan hedfan yn ei le.

Roedd yn gamgymeriad!

Y noson honno disgynnodd awyren Glan i’r môr oddi ar arfordir Ffrainc

<table><thead><tr><th scope="col" colspan="2">GAIR ANODD</th></tr></thead><tbody><tr><th scope="row">Llongau masnach:</th><td>Darn o dir ger y môr. Ar lan y môr.</td></tr></tbody></table>



Ar ôl dychwelyd o'r Arctig, cafodd Glan ei symud i faes awyr ar arfordir de Lloegr.

Ar Ragfyr 17, cafodd gyfle i fynd adre threulio'r Nadolig gyda'i deulu. 

Pan aeth yn ôl at ei sgwadron ar Ragfyr 29 roedd un o'i ffrindiau yn awyddus i fynd adre, felly cynigodd Glan hedfan ar gyrch yn ei le.

Roedd hyn yn gamgymeriad!

Y noson honno, disgynnodd awyren Glan i’r môr ger arfordir Ffrainc.

Disgrifiodd Glan yr hyn a ddigwyddodd mewn stori ar ôl y rhyfel. Gyda’i dafod yn ei foch, ysgrifennodd ‘Gwersi hawdd ar sut i ddod yn garcharor rhyfel’:

“Roedd ffrind i mi eisiau mynd ar wyliau'r noson honno i fod adref ar gyfer y Flwyddyn Newydd - gwirfoddolais i gymryd ei le. Hei Presto, a dyma fi’n garcharor rhyfel!”

Roedd Glan a dau aelod arall o’r criw yn hedfan yr  awyren Fairey Swordfish ar arfordir Ffrainc er mwyn gollwng ffrwydryn yn y môr a tharo llong Almaenig. 

Roedd yn rhaid iddyn nhw hedfan yn isel iawn yn y nos er mwyn osgoi fflac y gynnau mawr oedd yn saethu at eu hawyrennau o’r tir.

Ar ôl gollwng ei fom trodd Glan am adre gyda’r gynnau’n saethu ato. Wrth hedfan yn isel dros y môr tarodd yr awyren frig ton a phlymio i'r dŵr.

<table><thead><tr><th scope="col" colspan="2">Geirfa</th></tr></thead><tbody><tr><th scope="row">Tafod yn ei foch:</th><td>Dweud neu ysgrifennu rhywbeth yn ysgafn neu yn chwareus.</td></tr></tbody></table>

Ar ôl dychwelyd o'r Arctig, bu Glan yn cael rhagor o hyfforddiant yn y môr o gwmpas yr  Alban.

Ar Ragfyr 13, 1942, cafodd ei symud i faes awyr Ynys Thorney, ger Portsmouth yn ne Lloegr.

Ar ôl y cyrchoedd hedfan ar Ragfyr 17, aeth Glan adre a threulio'r Nadolig gyda'i deulu. Dyma oedd ei wyliau cyntaf ers iddo fod yn gwasanaethu.

Pan aeth yn ôl at ei sgwadron ar Ragfyr 29 roedd un o'i ffrindiau eisiau mynd adre, felly cynigodd Glan hedfan yn ei le.

Roedd yn gamgymeriad!

Y noson honno, disgynnodd awyren Glan i’r môr ger arfordir Ffrainc 

Erbyn Nos Galan roedd Glan dan glo mewn carchar Almaenig.

Disgrifiodd Glan yr hyn a ddigwyddodd mewn stori ar ôl y rhyfel. Gyda’i dafod yn ei foch, ysgrifennodd ‘How to become a POW in easy lessons’:

>“Got back to Thorney island at 4 p.m. A friend of mine wanted to go on leave that night to be home for New Year - I volunteered to do his trip for him. Hey Presto, a German POW!”

Hedfanodd Glan ei awyren Fairey Swordfish ar gyrch oedd yn cael ei alw’n ‘Garddio’ gan y peilotiaid. Roedd dau aelod arall o’r criw ar fwrdd yr awyren gyda Glan.

Eu gwaith oedd gollwng ffrwydryn môr mawr gyda’r llysenw ‘y llysieuyn’.

Roedd y bomiau’n cael eu gollwng mewn rhesi tebyg i arddwr yn hau hadau ar ddarn o dir.

Roedd yn rhaid iddyn nhw hedfan yn isel iawn yn y nos er mwyn osgoi fflac y gynnau mawr oedd yn saethu at eu hawyrennau. Roedd y môr yn arw ac wrth hedfan yn isel roedd perygl o gyffwrdd â’r tonnau.

Ar ôl gollwng ei fom ger aber afon Seine wrth borthladd Le Havre, trodd Glan am adre gyda’r gynnau’n saethu ato. Wrth hedfan yn isel dros y môr ger Trouville-sur-Mer tarodd yr awyren frig ton a phlymio i'r dŵr.

Ar ôl dychwelyd o'r Arctig, bu Glan yn cael rhagor o hyfforddiant yn y môr o gwmpas yr  Alban.

Rhyfel Glan

Disgyn i’r Môr a Bron Marw